Iedereen weet dat buitenspelen belangrijk is voor de ontwikkeling van kinderen. Binnen en buiten spelen kinderen op een andere manier doordat de ervaring van ruimte, weer, natuur, licht, grond en ondergrond een heel andere is waardoor het spel en onderzoek van kinderen verschilt met die in de binnenruimte. Binnen en buiten spelen vraagt andere vaardigheden en biedt andere mogelijkheden.
Om een paar voorbeelden te noemen. Buiten zijn andere geuren en kleuren. Buiten nodigt uit tot grotere grovere en snellere bewegingen (rennen, hinkelen, fietsen), tot ontdekken van levende en dode natuur (insecten, vogels, planten, vlinders, vallende bladeren, dorre bloemen), tot omgaan met en ontdekken van de mogelijkheden van wisselende en minder te beïnvloeden omstandigheden zoals licht, schaduw, zon, koude, regen, sneeuw en wind (over je schaduw springen, sneeuw eten, regen op je tong, blaadjes vangen, windmolentjes, slingers in de boom). Buiten liggen de materialen voor het oprapen, verschillen de associaties van die binnenshuis wat inspireert tot fantasiespel, tot grote dingen ondernemen en met je handen creëren. Er ontstaat bekendheid met natuurlijke bouwstoffen, kinderen leren meten en schatten en doen spelenderwijs technisch, mathematisch en ruimtelijk inzicht op.
Buiten zijn de uitdagingen die kinderen binnen spel tegenkomen soms van een andere aard dan binnen. Zo val je eerder (en harder) als je rent, kun je een (te zware) tak makkelijk op je tenen laten vallen, etc. We zien omgaan met (kleine) risico’s als aanvaardbaar en zelfs gewenst. Het maakt kinderen zelfstandig en vergroot hun zelfoplossend vermogen. Het nodigt uit tot samenwerking wanneer een probleem voor het kind alleen te groot is.
Kortom, de ontwikkelingsmogelijkheden voor kinderen buiten, zijn velerlei en divers van aard.
Met het veroveren van de buitenruimte ontstaat ook binnen ander spel. Materiaal van buiten kan naar binnen en in combinatie met de binnenspullen ontstaan weer nieuwe mogelijkheden, rijker spel en verdieping van de ontwikkeling.
Iedereen weet ook dat buitenspelen belangrijk is voor de gezondheid van kinderen. Denk maar aan het licht en de zuurstof die nodig zijn voor de opbouw van (cellen in) het lichaam, de weerstand die tegen ziekte die wordt opgebouwd, de spieren die zich vollediger en krachtiger ontwikkelen door de verschillende soorten motoriek.
En bovendien…
- Het soms noodzakelijke aan- en uitkleden is ook een gewoon leuke en leerzame activiteit, net als rennen of huppelen door de lange gang naar buiten.
- Bij een combinatie van buitenschoolse opvang en kinderdagverblijf spelen broertjes, zusjes en oude bekenden op gezamenlijke buitenruimte.
- Kinderen zoeken en vinden andere rustmomenten in de buitenruimte. Door de vaak grotere ruimte, kun je best even op jezelf een ommetje maken.
- Pedagogisch medewerkers zoeken verschillende plekken in de buitenruimte op, waardoor ze een activiteit kunnen doen of beschikbaar zijn voor de kinderen.
Niet alleen voor lopende kinderen is het buitenspel van belang. Ook voor baby’s is het buiten zijn een verruimende ervaring. Wat te denken van de wind langs de wangen, bewegende, ritselende blaadjes boven de kinderwagen, de koestering van de zon op de babyhuid, de koelte en donkerte van schaduw, de geur van lavendel, regenspetters en vochtige buitenlucht, kruipen over het gras, in het zand en over tegels, oneffenheden als steentjes, kuiltjes en kastanjes op je pad, een zoemend insect of rustende vlinder, de onafgebakende ruimte van de lucht, de anders klinkende geluiden van kinderstemmen, de verbazing over een bloem of paddenstoel met hoera! bijbehorende kabouterverhalen, etc. Groot succes voor kruipende en net lopende baby’s is de met gras begroeide babybult. Een uitdaging om omhoog proberen te lopen en natuurlijk –iets te snel- lopen of rollen naar beneden. Wat een prachtige ervaringen op een leeftijd waarin alles intensief wordt ervaren!
Ook voor de oudere bso’rs is er genoeg te beleven. Denk maar aan het dieper doordringen in de materie, de planten en beestenwereld, je eigen lichamelijke vermogens, het vergroten van de ruimte, etc. Niet alleen het ervaren en het uitbreiden van de mogelijkheden staat voorop, maar ook het weten over (en uitdagen van) natuurlijke wetmatigheden, het kennen van de soorten, over de zon, de maan en de sterren. Een wereld om te ontdekken.